خبرنامه هوش‌مصنوعی دومان

موسسه Human Centered AI از دانشگاه استنفورد در یک گزارش جدید و مفصل نتایج ارزیابی و مطالعه ترندهای هوش‌مصنوعی را در سال ۲۰۲۳ به صورت عمومی منتشر کرد. این گزارش از سال ۲۰۱۷ به صورت پیوسته منتشر شده و بارها به شکل‌های مختلفی مورد رفرنس قرار گرفته است. از مهم‌ترین نکات این گزارش موارد زیر را می‌توان نام برد:

با وجود اینکه AI در حوزه‌هایی نظیر دسته‌بندی (Classification)، درک انگلیسی (English Understanding) و استدلال بصری (Visual Reasoning) از انسان بهتر عمل می‌کند ولی در حوزه‌های پیچیده‌تر نظیر ریاضی، برنامه‌ریزی و Visual Commonsense Reasoning (VCR) از انسان عقب‌تر است! در تصویر زیر وضعیت انسان با هوش‌مصنوعی در حوزه‌های مختلف مقایسه شده است.

صنعت از آکادمی در توسعه مدل‌های پایه هوش‌مصنوعی بسیار جلوتر است. در نمودار زیر تعداد مدل‌های پایه معرفی شده توسط صنعت، آکادمی، دولت و همکاری‌های مشترک مقایسه شده است.

هزینه توسعه مدل‌های پیشتاز و برتر طی سال‌های اخیر بسیار بیشتر شده است. هزینه توسعه مدل GPT-4 حدود ۷۸میلیون و مدل Gemini Ultra حدود ۱۹۱ میلیون دلار تخمین زده می‌شود. در نمودار زیر هزینه تخمینی تعدادی از مدل‌های جدید و قدیمی معروف مقایسه شده است.

آمریکا لیدر هوش‌مصنوعی است و از چین‌، اتحادیه اروپا و انگلیس بسیار جلوتر است. در تصویر زیر تعداد مدل‌های مطرح معرفی شده توسط کشورهای مختلف مقایسه شده است.

سرمایه‌گذاری در حوزه Generative AI نسبت به سال گذشته بیشتر شده و به مقدار تقریبی ۲۵.۲ میلیارد دلار رسیده است. این درحالی است که به صورت کلی سرمایه‌گذاری در حوزه هوش‌مصنوعی از سال ۲۰۲۱ به صورت کلی کاهش پیدا کرده است.

در نمودار زیر میزان سرمایه‌گذاری خصوصی در AI در کشورهای مختلف مقایسه شده است. این نمودار نیز به نحوی پیشتازی آمریکا در این حوزه را تایید می‌کند.

براساس مطالعات انجام شده هوش‌مصنوعی باعث افزایش بهره‌وری و کیفیت کار می‌شود. در تصویر زیر بیشترین کاربردهای هوش‌مصنوعی در کسب‌وکارهای مختلف در سال گذشته میلادی معرفی شده است.

هوش‌مصنوعی به پیشرفت بیشتر علم منجر شده است، پروژه‌هایی نظیر GNoME و AlphaDev نمونه‌هایی از این پیشرفت هستند.
جای خالی ارزیابی استاندارد و مناسب برای ایمنی مدل‌های زبانی (LLM) خالی است. این موضوع باعث پیچیده شدن تلاش‌های فعلی برای ارزیابی ایمنی مدل‌های زبانی شده است.
رگولاتوری هوش‌مصنوعی نسبت به گذشته در آمریکا بسیار بیشتر شده است. نمودار زیر این رشد را نشان می‌دهد. منظور از رگولاتوری هوش‌مصنوعی تعریف قوانین مرتبط با توسعه و انتشار سیستم‌های مبتنی بر هوش‌مصنوعی است.

براساس نظرسنجی انجام شده، بیشتر مردم انتظار دارند هوش‌مصنوعی طی پنج سال آینده در شغلشان تغییر ایجاد کند. بیش از یک سوم مردم نیز انتظار دارند که هوش‌مصنوعی طی پنج سال آینده جایگزین آن‌ها شود. افراد با درآمد و تحصیلات بیشتر انتظار تغییرات بیشتری دارند. در تصویر زیر درصد نگرانی مردم کشورهای مختلف مقایسه شده است.

توسعه مدل‌های اپن‌سورس هوش‌مصنوعی در سال گذشته افزایش پیدا کرده است. در چارت زیر تعداد این مدل‌های اپن‌سورس با مدل‌های خصوصی و با دسترسی محدود مقایسه شده است.

با وجود رشد تعداد مدل‌های اپن‌سورس، مدل‌های خصوصی یا Closed عملکرد بهتری در بنچ‌مارک‌های مختلف داشته‌اند. در تصویر زیر اختلاف عملکرد مدل‌های خصوصی و اپن در تعدادی از بنچ‌مارک‌های مطرح نمایش داده شده است.