محققان دانشگاه‌های استنفورد، کلمبیا و ویسکانسین مدیسون در یک همکاری مشترک مدل LLaVA را به صورت اپن‌سورس و رایگان منتشر کردند. این مدل توانایی زبانی و درک تصویر را داشته و می‌تواند با مدل GPT-4 شرکت OpenAI رقابت کند. LLaVA در ادامه اقدام متا در توسعه مدل‌های اپن‌سورس معرفی شده است. با این وجود در دسترس عموم قرار گرفتن مدل‌های قدرتمند هوش‌مصنوعی نگرانی‌هایی را نیز در پی داشته است.
استارتاپ فرانسوی Mistral مدل بزرگ زبانی (LLM) خود موسوم به Mistral 7B را تحت لایسنس Apache 2.0 به صورت عمومی منتشر کرد. طبق ادعای این استارتاپ این مدل نسبت به مدل‌های مشابه (از نظر سایز) نظیر Llama 2 13B و Llama 1 34B بهتر عمل می‌کند. برای تسک‌های برنامه‌نویسی نیز عملکرد مشابه مدل CodeLlama 7B دارد. تقریباً هیچ اقدام جدی برای ایمنی این مدل انجام نشده و طبق نمونه‌های منتشر شده در پلتفرم ایکس (توئیتر) می‌توان به راحتی از آن برای تولید محتوای نژاد پرستی و یا راهنمای خودکشی استفاده کرد. البته Mistral اعلام کرده که این نسخه اولیه بوده که در اسرع وقت ریلیز شده و در آینده اقدامات لازم برای افزایش ایمنی این مدل را انجام خواهد داد. بنابر ادعای این استارت مدل Mistral 7B تنها طی ۳ ماه کار فشرده توسعه داده شده است. تمرکز این استارتاپ در حوزه هوش‌مصنوعی مولد بوده و قصد دارد محصولات خود را به صورت اپن‌سورس در اختیار عموم قرار دهد.
در ماه‌های گذشته با ترند شدن هوش‌مصنوعی شاهد صحنه آرایی غول‌های تکنولوژی برای رقابت در این حوزه بودیم. این هیاهو نشانه‌ای از رقابت نفس‌گیر در حوزه هوش‌مصنوعی مولد است. البته هنوز راه درازی تا استقرار هوش‌مصنوعی ایمن در زندگی روزمره انسان باقی مانده و تنها در ابتدای این سرمایه‌گذاری‌های کلان هستیم. آمازون که جز معدود شرکت‌های تریلیون دلاری است در این هیاهوی غول‌های تکنولوژی حرکت چشم‌گیری نداشت. اما مدیران این شرکت دست خالی ننشسته و اکنون با استراتژی جدیدی برای ورود به این رقابت عرض اندام کرده‌اند. آمازون با سرمایه‌گذاری ۴ میلیارد دلاری در انتروپیک (Anthropic) به صورت جدی وارد رقابت هوش‌مصنوعی شد.
روز گذشته یازده شرکت چینی مجوز انتشار سرویس در حوزه هوش‌مصنوعی مولد را کسب کردند. این شرکت‌ها اولین گروهی هستند که براساس رگولاتوری دولت چین مورد ارزیابی قرار گرفته و اجازه فعالیت به صورتی عمومی را کسب کردند. دولت چین از اولین دولت‌هایی است که برای رگولاتوری سفت و سخت هوش‌مصنوعی مولد وارد عمل شده است. براساس این رگولاتوری محصولات و خدمات مبتنی بر هوش‌مصنوعی قبل از انتشار در بازار باید از جهات مختلف ارزیابی شوند. تمامی خدمات و محصولات مبتنی بر هوش‌مصنوعی باید این دستورات را اعمال کرده و رعایت کنند. تاکید بر توسعه داخلی و بومی‌سازی ابزارها و سرویس‌های هوش‌مصنوعی در چین با دو هدف مهم انجام می‌شود. اول از همه این موضوع کنترل دولت در این حوزه پرچالش را فراهم ساخته و از طرف دیگر به اهداف بلند پروازانه آن برای رهبری هوش‌مصنوعی در دنیا کمک می‌کند.
کشورهای ثروتمند عربی حاشیه خلیج فارس از سال‌ها پیش به اهمیت تکنولوژی پی برده و به شکل‌های مختلف در حال سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های مهم روز و همکاری با مراکز تکنولوژی دنیا هستند. تب هوش‌مصنوعی به این منطقه نیز رسیده و در حال حاضر شاهد سرمایه‌گذاری‌های کلان عربستان سعودی و امارات متحده عربی در این حوزه هستیم. دانشگاه King Abdullah عربستان با خرید ۳۰۰۰ چیپ NVIDIA H100 به ارزش ۱۲۰ میلیون دلار زیرساخت قدرتمندی را برای توسعه مدل‌های مولد هوش‌مصنوعی فراهم کرده است. کشور امارات نیز در رقابت با عربستان مدل بزرگ زبانی خود به نام Falcon را معرفی کرد. مدل Falcon تحت مجوز Apache 2 به صورت اپن‌سورس (Open Source) در دسترس عموم قرار گرفته و قرار است به زودی چت‌باتی با استفاده از آن نیز منتشر شود.
گوگل از سرویس ابری جدید خود موسوم به Project IDX رو نمایی کرد. Project IDX یک محیط برنامه نویسی تحت وب و مبتنی بر هوش‌مصنوعی است. این محیط از طریق مرورگر در دسترس قرار گرفته و بنابر ادعای گوگل توسعه فول‌استک و مولتی پلتفرم اپلیکیشن را ساده‌تر می‌کند. Project IDX با استفاده از نسخه اپن‌سورس Visual Studio Code توسعه داده شده و برای فراهم کردن سرویس‌های مبتنی بر هوش‌مصنوعی از مدل Codey استفاده می‌کند. در حال حاضر برای دسترسی به Project IDX باید در لیست انتظار آن ثبت‌نام کنید. این سرویس گوگل رقیب سرویس‌های Microsoft Copilot و Amazon Code Whisperer می‌باشد.
ناسا با همکاری IBM دادههای ماهواره‌ای را به مدل هوش‌مصنوعی تبدیل کرده است. این اطلاعات برای مطالعات آب‌وهوایی، بررسی وضعیت محصولات کشاورزی و تولید گازهای گلخانه‌ای بسیار ارزشمند است. براساس این همکاری یک مدل بنیادی و Open Source از هوش‌مصنوعی در پلتفرم HuggingFace منتشر شده است که می‌تواند برای توسعه سایر مدل‌های هوش‌مصنوعی مورد بهره‌برداری قرار بگیرد. برای توسعه این مدل از پلتفرم Watsonx استفاده شده است. پلتفرم Watsonx توسط IBM برای توسعه مدل‌های مولد و ماشین‌لرنینگ معرفی شده است. براساس گفته IBM این مدل بنیادی با استفاده از دیتای برچسب زده از سیل و آتش‌سوزی fine tune شده و ۱۵ درصد بهبود نسبت به نمونه‌های مشابه دارد.
احتمالاً داستان تب طلا در آمریکا را شنیده‌اید. در زمانی که اکثر مردم به دنبال کشف طلا و دستیابی به ثروت کلان بودند مردی با فروش بیل به جویندگان طلا ثروتمند شد در حالی‌که چیزی عاید اکثر جویندگان طلا نشد. این مطلب بارها به عنوان یک استراتژی فروش نقل شده است. فارغ از صحت و سقم داستان مرد بیل فروش این مطلب نکته‌ای ساده را منتقل می‌کند. شاید بتوان گفت کمپانی NVIDIA در موج هوش‌مصنوعی جایگاهی مشابه مرد بیل‌فروش پیدا کرده است. NVIDIA از بزرگترین تولیدکننده‌های چیپ در دنیاست. ارزش سهام این شرکت تنها طی ۸ ماه حدود ۳ برابر شد و در ماه می گذشته به کلوپ کمپانی‌های یک تریلیون دلاری پیوست. موقعیت فوق‌العاده NVIDIA مرهون تولید چیپ‌های مخصوص هوش‌مصنوعی است. به صورت کلی تولید چیپ از نظر فنی بسیار پیچیده بوده و کار هر کسی نیست! شرکت NVIDIA سال گذشته میلادی پردازنده گرافیکی H100 را معرفی کرد و اکنون بعد از گذشت یکسال از معرفی H100 پردازنده قدرتمندتری با نام GH200 را به بازار معرفی کرد!
سلام من پویا هستم. توسعه‌دهنده نرم‌افزار و علاقه‌مند به دنیای تکنولوژی. اگر شما هم فکر می‌کنید هوش‌مصنوعی زندگی بشرو در سال‌های پیش‌رو متحول می‌کنه تو این خبرنامه با من همراه باشید. ضمنا برای اینکه سریع‌تر در جریان مقالات جدید قرار بگیرید ایمیل خودتون رو تو خبرنامه عضو کنید یا اینکه از اینجا عضو کانال تلگرامم بشید. ممنونم.
